საპენსიო ასაკის პირების ფინანსური ხელმისაწვდომობა გადაუდებელ ონკო-ჰემატოლოგიურ მომსახურებაზე DRG-მოდელის დანერგვის შემდეგ

ჰელსი2

ნებისმიერი სახელმწიფოს ჯანდაცვის სისტემის უმნიშვნელოვანესი ამოცანაა მოსახლეობისთვის სამედიცინო მომსახურებაზე ფინანსური ხელმისაწვდომობის გაზრდა. 2022 წელს საქართველოში ამოქმედდა დიაგნოზთან შეჭიდული ჯგუფებით (DRG) დაფინანსების მოდელი გეგმური და გადაუდებელი სტაციონარული მომსახურებებისთვის, რომლის მთავარი ამოცანა ჯანდაცვის სამედიცინო სერვისებზე ხელმისაწვდომობისა და მომსახურების ხარისხის გაუმჯობესებაა. DRG-მოდელის დანერგვის მიუხედავად, ონკო-ჰემატოლოგიურ პაციენტებს, მათ შორის საპენსიო ასაკის პირებს, უხდებათ გარკვეული საფასურის გადახდა ისეთ სერვისებში, რომლებსაც აქამდე სრულიად უფასოდ იღებდნენ. დიაგნოზთან შეჭიდული ჯგუფების მოდელის დანერგვის შემდეგ ონკო-ჰემატოლოგიურ სერვისებზე დაწესებული თანაგადახდის ზემო ზღვარი საპენსიო ასაკის პირებისათვის საკმაოდ დიდ თანხას წარმოადგენს, რაც ამცირებს ფინანსურ ხელმისაწვდომობას. მიზანშეწონილია აღნიშნულ სერვისებზე დაწესებული თანაგადახდების გადახედვა.

***

სამედიცინო მომსახურებაზე ფინანსური ხელმისაწვდომობის პრობლემა უარყოფითად აისახება ჯანმრთელობის მდგომარეობაზე. სახელმწიფოს უმნიშვნელოვანესი ამოცანაა მოსახლეობისათვის სამედიცინო მომსახურებაზე ფინანსურად თანაბრად ხელმისაწვდომობის უზრუნველყოფა. აღნიშნულის მიღწევის ერთ-ერთ მექანიზმს წარმოადგენს სამედიცინო მომსახურების დიაგნოზთან შეჭიდული ჯგუფებით (DRG) დაფინანსების მოდელი, რომელიც მსოფლიოს მრავალ ქვეყანაშია დანერგილი.

დიაგნოზთან შეჭიდული ჯგუფებით დაფინანსების მეთოდი საქართველოში 2022 წლის პირველი ნოემბრიდან ამოქმედდა, რომლის მიხედვით, საყოველთაო ჯანდაცვის პროგრამაში ჩართულ ყველა კლინიკაში, ერთსა და იმავე მომსახურებას აქვს ერთი ტარიფი. სამედიცინო მომსახურების მიღებისას, პაციენტს დამატებითი ხარჯების გაწევა აღარ მოუწევს და იხდის მხოლოდ საყოველთაო ჯანდაცვის პროგრამით განსაზღვრულ თანაგადახდის წილს (0-დან 30%-მდე).

ჯანდაცვის სამინისტრომ 2023 წლის 25 აპრილს დიაგნოზთან შეჭიდული ჯგუფების მოდელის მიმდინარეობასთან დაკავშირებით გარკვეული ცვლილებები შეიტანა სამედიცინო მომსახურებისთვის გადასახდელი თანხის ოდენობაში. ცვლილების შეტანის მიზეზი გახდა ზოგიერთ სამეცდიცინო მომსახურებაზე თანაგადახდის მოცულობის გაზრდილი რაოდენობა და ურგენტულ შემთხვევებზე დამატებითი გადასახადის დაწესება. საყოველთაო ჯანდაცვის პროგრამით სამედიცინო მომსახურებაზე პაციენტისათვის დაწესებულ თანაგადახდის წილზე ზედა ზღვარი დაწესდა. დიაგნოზთან შეჭიდული ჯგუფებით დაფინანსების მოდელის ფარგლებში პაციენტებს მოეხსნათ სხვა დამატებითი გადასახადი, ანუ თანაგადახდის ზედა ზღვარზე მეტის გადახდა პაციენტს არ მოუწევს. საპენსიო ასაკის ადამიანებისთვის თანაგადახდის წილი დაწესდა – 10% – მაგრამ არაუმეტეს 500 ლარისა. მაგალითად, თუ მომსახურების სრული ღირებულების 10% აღემატება 500 ლარს, პაციენტი იხდის მხოლოდ 500 ლარს, დარჩენილ თანხას კი სრულად აფინანსებს სახელმწიფო. 0-5 წლის ბავშვებისთვის, შშმ ბავშვებისთვის, მკვეთრად გამოხატული შშმ პირებისა და სტუდენტებისთვის – 20% – არაუმეტეს 1000 ლარისა; მაგალითად, თუ მომსახურების სრული ღირებულების 20% აღემატება 1000 ლარს, პაციენტი იხდის მხოლოდ 1000 ლარს, დარჩენილ თანხას კი სრულად აფინანსებს სახელმწიფო. საბაზისო პაკეტის მოსარგებლეებისთვის – 30% – არაუმეტეს 1500 ლარისა. მაგალითად, თუ მომსახურების სრული ღირებულების 30% აღემატება 1500 ლარს, პაციენტი იხდის მხოლოდ 1500 ლარს, დარჩენილ თანხას კი სრულად აფინანსებს სახელმწიფო.

დიაგნოზთან შეჭიდული ჯგუფებით დაფინანსების მოდელის დანერგვის შემდეგ გადაუდებელ ონკო-ჰემატოლოგიურ პაციენტებს მომსახურებაში, რომელიც აქამდე სრულიად უფასო იყო, გარკვეული თანხის გადახდა უხდებათ. საყურადღებოა, რომ ონკო-ჰემატოლოგიური დაავადებები ხშირია საპენსიო ასაკის პირებში. გადაუდებელი ონკო-ჰემატოლოგიური საპენსიო ასაკის პაციენტებისათვის თანაგადახდის წილი 445-235 ლარს შეადგენს. გასათვალისწინებელია ის ფაქტი, რომ საქართველო განვითარებადი ქვეყანაა და საპენსიო პირთა სახელმწიფო პენსია 295-365 ლარია.

კვლევის მიზანს წარმოადგენდა დიაგნოზთან შეჭიდული ჯგუფების მეთოდის შემოღების შემდგომ, გადაუდებელ ონკო-ჰემატოლოგიურ მომსახურებაზე საპენსიო ასაკის პირთა ფინანსური ხელმისაწვდომობის შესწავლა. გამოიკითხა თბილისის ერთ-ერთი კლინიკის ონკო-ჰემატოლოგიური საპენსიო ასაკის პაციენტები, რომლებიც ურგენტული შემთხვევებით განთავსდნენ ქიმიოთერაპიისა და ონკო-ჰემატოლოგიის დეპარტამენტში და ამავე დეპარტამენტების მენეჯერები.

კვლევამ აჩვენა, რომ საპენსიო ასაკის პირების მიერ ონკო-ჰემატოლოგიური სტაციონარული მომსახურებით სარგებლობის შემთხვევები საკმაოდ ხშირია. სტაციონარში საპენსიო ასაკის პირის მოხვედრის სიხშირე დამოკიდებულია დიაგნოზზე, რადგან სხვადასხვა ტიპის ონკო-ჰემატოლოგიური დაავადებებით ჰოსპიტალიზაციის სიხშირე განსხვავებულია. რკინადეფიციტური და B12 დეფიციტური ანემიის მქონე საპენსიო ასაკის პაციენტის ჰოსპიტალიზაცია შესაძლოა წლის განმავლობაში 2-3-ჯერ გახდეს საჭირო, ჰემოლიზური ანემიის დიაგნოზის მქონე პაციენტები წელიწადში დაახლოებით 3-4-ჯერ ხვდებიან სტაციონარულ დაწესებულებაში, ხოლო სიმსივნური ანემიების შემთხვევაში, სტაციონარში განთავსების აუცილებლობა შესაძლოა თვეში ერთხელაც კი გახდეს საჭირო, განსაკუთრებით, თუ პაციენტი პალიატიურია ან ვერ/არ იტარებს შესაბამის მკურნალობას.

კვლევამ აჩვენა, რომ ურგენტული სტაციონარული ონკო-ჰემატოლოგიური განყოფილების დატვირთვა დიაგნოზთან შეჭიდული ჯგუფების მეთოდის დანერგვის შემდეგ შემცირდა. აღნიშნულის ძირითად მიზეზად მენეჯერების მიერ დასახელდა ფინანსური სირთულეები და გაწეულ მომსახურებაზე თანხის გადაუხდელობის პრობლემები. ზოგ შემთხვევაში, საპენსიო ასაკის პაციენტები ფინანსური პრობლემების გამო უარს აცხადებენ სტაციონარულ სამედიცინო მომსახურების მიღებაზე.

კლინიკების მენეჯერებმა აღნიშნეს, რომ სტაციონარში მოხვედრილი საპენსიო ასაკის პაციენტების უმეტესობა ხშირად გამოთქვამს უკმაყოფილებას, რაც დაკავშირებულია DRG-მეთოდის დანერგვის შემდეგ ონკო-ჰემატოლოგიურ სერვისებზე თანაგადახდის (235-დან 445 ლარამდე)  შემოღებასთან, რომელიც მათი პენსიის თითქმის 75%-ია.

მენეჯერების მტკიცებით, მიუხედავად თანაგადახდისა, პაციენტების მხრიდან მკურნალობაზე უარის თქმის შემთხვევები თითქმის არ ფიქსირდება, რაც განპირობებულია ორი ძირითადი მიზეზით. პირველი უკავშირდება სტაციონარში შესული საპენსიო ასაკის პირის ჯანმრთელობის მძიმე მდგომარეობას, რის გამოც პაციენტს არ შეუძლია მკურნალობაზე უარის თქმა. მეორე მნიშვნელოვანი ფაქტორია ოჯახის წევრების მხარდაჭერა, რადგან ფინანსური პრობლემების მიუხედავად, პაციენტის ახლობლები მაინც ცდილობენ თანხების მოძიებას პაციენტის ჯანმრთელობის მდგომარეობის შემსუბუქების მიზნით, რათა ფინანსური სირთულეები არ გახდეს მკურნალობაზე უარის თქმისა და მდგომარეობის გაუარესების მიზეზი. მიუხედავად ამისა, არის გარკვეული შემთხვევები, როცა გადაუდებელ განყოფილებაში შესულ პაციენტს ფინანსების არქონის გამო უწევს სამედიცინო მომსახურების მიღებაზე უარის თქმა.

საპენსიო ასაკის პაციენტებში არცთუ ისე ხშირია სამედიცინო მომსახურების მიღების შემდეგ საავადმყოფოს ხელწერილის საფუძველზე დატოვების შემთხვევები, რადგან ხშირად საპენსიო ასაკის პირების მკურნალობა ოჯახის წევრების მხარდაჭერით ფინანსდება. თუმცა არის გარკვეული შემთხვევები, როდესაც პაციენტებს უწევთ ხელწერილის  საფუძველზე კლინიკის დატოვება.

კლინიკების მენეჯერების აზრით, საპენსიო ასაკის პირების ფინანსური ხელმისაწვდომობა ურგენტულ ონკო-ჰემატოლოგიურ მომსახურებაზე დაფინანსების ახალი DRG-მოდელის დანერგვის შემდგომ შემცირდა, რაც გამოწვეულია მანამდე უფასო მომსახურებებზე თანაგადახდის წილის შემოღებით, რომელიც საპენსიო ასაკის პირების ერთადერთი შემოსავლის წყაროს, ასაკობრივი პენსიის ძირითად ნაწილს შეადგენს.

დაფინანსების DRG-მეთოდის დანერგვის შემდგომ კლინიკებისა და ონკო-ჰემატოლოგიური განყოფილებების დატვირთვა მინიმალურად შეიცვალა, უმეტეს შემთხვევაში დარჩა იგივე, რაც განპირობებულია საპენსიო ასაკის პირების ოჯახის წევრებზე ფინანსურად დამოკიდებულებით, თუმცა შეინიშნება შემცირებაც, რაც თანაგადახდის წილის შემოღებამ და ფინანსურმა სირთულეებმა გამოიწვია. საყურადღებოა, რომ რესპონდენტთა აზრით, ონკო-ჰემატოლოგიური სტაციონარული შემთხვევების დაახლოებით 30% გადახარჯვით სრულდება. შესაბამისად, DRG-მეთოდის შემოღება ფინანსურად ნაკლებად სარგებლიანი აღმოჩნდა ონკო-ჰემატოლოგიური განყოფილებებისთვის.

საპენსიო ასაკის პაციენტების გამოკითხვით, ასევე გამოვლინდა DRG-მოდელის დანერგვის შემდგომ ხელმისაწვდომობით უკმაყოფილება. კლინიკების ურგენტული ონკო-ჰემატოლოგიური განყოფილებების მენეჯერების თქმით, საპენსიო ასაკის პაციენტების უმეტესობა ხშირად გამოთქვამს უკმაყოფილებას, რაც სერვისებზე თანაგადახდის შემოღებამ განაპირობა. კერძოდ, საპენსიო ასაკის პაციენტებისთვის თანაგადახდის მინიმალური ოდენობა 234,27 ლარს შეადგენს, რაც ასაკობრივი პენსიის თითქმის 75%-ია.

გამოკითხული პაციენტების უმრავლესობა თვლის, რომ დაფინანსების ახალი DRG-მოდელის შემოღების შემდეგ მათი ხელმისაწვდომობა ურგენტულ ონკო-ჰემატოლოგიურ სერვისებზე შემცირდა. ამასთან გასათვალისწინებელია, რომ გამოკითხული საპენსიო ასაკის პაციენტების უმრავლესობა არ არის ფინანსურად დამოუკიდებელი. შესაბამისად, რესპონდენტების უმრავლესობას (79%) შეექმნა ფინანსური სირთულეები გადაუდებელ ონკო-ჰემატოლოგიურ მომსახურებაში თანხის გადახდის გამო.

ონკო-ჰემატოლოგიურ სტაციონარში შემოსულ პაციენტებს კონკრეტული დიაგნოზიდან გამომდინარე, უწევთ განსხვავებული რაოდენობის თანხის გადახდა. ანემიური კოდების შემთხვევაში საპენსიო ასაკის პაციენტებს უწევთ სრული ღირებულების 10%-ის გადახდა, რაც დაახლოებით 235 ლარს შეადგენს, ხოლო კოაგულაციური კოდების შემთხვევაში, გაწეული მომსახურების 10% შეადგენს 445 ლარს. რესპონდენტების უმრავლესობას სტაციონარის დატოვების შემდეგ მოუხდა 235 ლარის გადახდა.

გაწეულ მომსახურებაში ფინანსური სირთულეებით გამოწვეული თანხის გადაუხდელობის შემთხვევაში, პაციენტს აქვს უფლება, გამოიყენოს კლინიკასთან იურიდიული ხელშეკრულების დადების შესაძლებლობა, რომელიც მას აკისრებს საფასურის წინასწარ დადგენილ ვადებში გადახდის ვალდებულებას. რესპონდენტების უმრავლესობას არ ჰქონია სტაციონარის ხელწერილით დატოვების საჭიროება, ხოლო რესპონდენტთა 25%-მა ფინანსური პრობლემების გამო გამოიყენა სტაციონარის ხელწერილით დატოვების უფლება. რესპონდენტების უმრავლესობას შეექმნა ფინანსური სირთულეები გადაუდებელ ონკო-ჰემატოლოგიურ მომსახურებაში თანხის გადახდის გამო. რესპონდენტების უმრავლესობის აზრით, დაფინანსების DRG-მოდელის დანერგვის შემდგომ ურგენტული ონკო-ჰემატოლოგიური მომსახურების ხარისხი და ხელმისაწვდომობა შემცირდა.

ამგვარად, შეიძლება ითქვას, რომ დიაგნოზთან შეჭიდული ჯგუფების მოდელის დანერგვის შემდეგ ონკო-ჰემატოლოგიურ სერვისებზე დაწესებული თანაგადახდის ზემო ზღვარი საპენსიო ასაკის პირებისათვის საკმაოდ დიდ თანხას წარმოადგენს. გადაუდებელ ონკო-ჰემატოლოგიურ მომსახურებაზე საპენსიო ასაკის პირებისათვის ხელმისაწვდომობის შემცირების გამო მიზანშეწონილია აღნიშნულ სერვისებზე დაწესებული თანაგადახდების გადახედვა. დიაგნოზთან შეჭიდული ჯგუფების მოდელი იძლევა შესაძლებლობას, მოერგოს ქვეყნის გამოწვევებსა და მოთხოვნებს.

გააზიარე

55 კომენტარი

  1. This is the perfect webpage for everyone who wishes to understand this
    topic. You know a whole lot its almost tough to argue with you (not that I
    really would want to…HaHa). You certainly put a brand new
    spin on a subject that’s been written about for
    years. Excellent stuff, just wonderful!

  2. You’re so interesting! I don’t suppose I’ve truly read something like this before.

    So wonderful to find someone with a few original thoughts on this subject.
    Really.. many thanks for starting this up. This website is one thing that’s needed on the web, someone with
    a bit of originality!

  3. Today, I went to the beach front with my kids.

    I found a sea shell and gave it to my 4 year old daughter and said “You can hear the ocean if you put this to your ear.” She placed the shell to her ear and screamed.

    There was a hermit crab inside and it pinched her ear.
    She never wants to go back! LoL I know this is entirely off topic but I had to
    tell someone!

  4. Good day! I know this is somewhat off topic but I was wondering which blog platform are you
    using for this website? I’m getting sick and tired of WordPress because I’ve had issues with hackers and I’m
    looking at options for another platform. I would be great if you could point me in the direction of a
    good platform.

  5. Howdy just wanted to give you a quick heads up. The words in your post seem to be running off the screen in Chrome.
    I’m not sure if this is a formatting issue or something to do with browser compatibility
    but I thought I’d post to let you know. The design and style look great though!

    Hope you get the issue fixed soon. Cheers

  6. I do not even know how I ended up here, but I believed
    this publish was good. I do not recognise who you are however definitely you are going to a well-known blogger
    if you happen to are not already. Cheers!

  7. Everything composed was very logical. But, what about this?
    what if you were to create a awesome post title? I ain’t suggesting your content isn’t good, however what if you added a headline that grabbed a person’s attention? I
    mean საპენსიო ასაკის პირების ფინანსური ხელმისაწვდომობა გადაუდებელ
    ონკო-ჰემატოლოგიურ მომსახურებაზე
    DRG-მოდელის დანერგვის შემდეგ • Forbes Georgia is kinda
    plain. You could peek at Yahoo’s front page and note how they
    write article headlines to get viewers interested.
    You might add a related video or a related pic or two to get readers excited about everything’ve written. In my opinion, it might bring your blog a little livelier.

  8. Greetings I am so happy I found your site, I really found you by mistake, while I was searching
    on Digg for something else, Regardless I am here now and would
    just like to say many thanks for a marvelous post and a all round enjoyable blog (I also love the theme/design), I don’t
    have time to read it all at the minute but I have saved it and also added your RSS feeds, so when I have time I will
    be back to read more, Please do keep up the awesome job.

  9. Can I simply say what a relief to find an individual who genuinely understands what
    they are discussing over the internet. You actually know how to bring an issue to
    light and make it important. More and more people really need to look at this and understand
    this side of your story. It’s surprising you are not more popular since you
    surely have the gift.

  10. Hello! This is my first visit to your blog! We are a team
    of volunteers and starting a new initiative in a community in the same niche.
    Your blog provided us beneficial information to work on. You have done a extraordinary job!

  11. I believe this is one of the most significant information for me.
    And i am glad studying your article. But should observation on few common things, The website style
    is perfect, the articles is really excellent : D. Excellent activity, cheers

  12. Oh my goodness! Impressive article dude! Many thanks, However I am going
    through problems with your RSS. I don’t know the reason why
    I cannot subscribe to it. Is there anyone else having similar RSS problems?
    Anyone who knows the solution can you kindly respond?
    Thanx!!

  13. Thanks for your marvelous posting! I actually enjoyed reading it, you happen to be a great author.I
    will be sure to bookmark your blog and definitely will come
    back sometime soon. I want to encourage yourself to continue your great
    writing, have a nice morning!

  14. I like the helpful information you supply in your articles.
    I’ll bookmark your blog and take a look at again right here frequently.
    I am fairly sure I will be informed plenty of new stuff proper
    here! Good luck for the following!

  15. Do you have a spam problem on this site; I also am a blogger, and I was wondering
    your situation; many of us have developed some nice methods and we are
    looking to swap methods with other folks, please shoot
    me an email if interested.

  16. I blpog frequently and I tryly appreciat yor information. This artixle hhas truly peaked my interest.
    I’m going tto take a note of youjr ste aand keep checking ffor nnew
    inforkation anout once perr week. I opted inn for your
    RSS ferd too.

  17. Thee other day, while I was att work, myy
    clusin stole my apple ipzd annd tested too see if it caan survive a 30 foott drop, just soo she can be a youutube
    sensation. My iPad iss noow destroyd aand she hhas 83 views.
    I know this iss totlly off topicc bbut I had to share it with someone!

  18. Hiya! I know thos iis kinda offf topic nevertheless I’d figured I’d ask.

    Wouod yoou be inteested iin tradingg linhks or maybe guest ahthoring a blokg post or vice-versa?
    My blog covers a lot off thhe sazme topics ass yiurs and I believe wwe
    coupd greaty benefit from each other. If you aree inyerested
    feel frre too send me aan e-mail. I look forward tto hearing frolm you!

    Tedrific bllog by the way!

  19. I’d likie tto thjank you foor the efforts you’ve puut in penning this blog.
    I’m hooing too check out the same high-grade blog posts ffom you later
    on as well. In fact, your creative writing abilities hass inpired
    me to get my very owwn blog noww 😉

დაამატე კომენტარი

თქვენი ელფოსტის მისამართი გამოქვეყნებული არ იყო. აუცილებელი ველები მონიშნულია *