Son 5 yıl boyunca Karadeniz ülkeleri arasında en zayıf para birimi Ukrayna grinvasıydı. Özellikle ise 2014-2018 yıllarında dolar karşısında grinva %128, euro karşısında ise %104 oranında değer kaybetmiştir. PMCG araştırmasına göre değer kaybı açısından, son yıllarda, dolar kaşısında %122, euro karşısında ise %96 oranında değer kaybı ile ikinci sırada Türk lirası yer alıyor.
Karadeniz ülkeleri arasında euro ile dolar karşısında en az seviyede değer kaybeden Bulgar levası oldu. Özellikle ise dolar kaşısında %12 oranında değer kaybetmiştir. Euroya yönelik kuru dalgalanan olmadığından dolayı, bulgar levasının kuru değişmemiştir: EUR 1 = BGN 1.9558
Gürcistan larisine gelince 2014-2018 yıllarında, lari dolara karşı %43, euroya karşı ise %27 oranında değer kaybetmiştir.
Ayrıca, geçen yılda Karadeniz Bölgesi’ndeki mevcut tüm para birimler (leva dışında) euroya kaşrı değer kaybetmiştir. Türk lirası euroya karşı %39 oranında değer kaybetmiştir. En az %2 oranında Romanya leyi değer kaybetmiştir.
Dolara gelince 2017’ye göre 2018’de döviz değerleri aşağıdaki belirtilene göre değimiştir:
Türk lirası – %33 değer kaybetmiştir.
Rus rublesi – %8 değer kaybetmiştir.
Ukrayna grinvası – %2 değer kaybetmiştir.
Gürcistan larisi – %1 değer kybetmiştir.
Bulgaristan ile Romanya para birmleri, dolar karşısında %4 ile %3 oranında değer kazanmıştır.
2014-2018 yıllarında lari, Karadeniz ülkeleri para birimleri karşınıda, özellikle Bulgar levası karşısında %27.5, Romanya leyi karşısında ise %21.7 oranında değer kaybetmiştir.
2018’de Türk lirasına karşı lari (%21.8) değr kazanmıştır. Yıllık olarak ise lari, en çok Bulgar levası karşınıda %5.6 değer kaybetmiştir.
Aynı dönemde, Rus rublesi karşısında, lari %5.8 değer kazanmıştır. Ukrayna grinvasına karşı %1.1, Romanya leyi karşısında ise %3.7 değer kaybetmiştir.
Toplam olarak 2108’de lari etkin döviz kuru, karadeniz ülkeleri para birimlerine karşı %1.6 oranında değer kazanmıştır. Aynı dönemde, larinin reel döviz kuru Türk lirasına karşı %10, Rus rublesine karşı ise %3.2 oranında değer kazanmıştır. Lari reel dözviz kuru, Ukrayna grinvası karşısında %8.8, Bulgar levası karşısında %7.9 ile Romanya leyi karşısında ise %7.9 oranında değer kaybetmiştir.
Gürcistan’ın dış ticaretinde, karadeniz ülkelerinin payı büyüktür. Özellikle ise 2014-2018 yıllarında ilgili ülkelere toplam cironun %36’sı düşüyordu. En fazlası ise Rusya ile Türkiye’ye düşüyor. Dolayısıyla, lari kuru değişmesi, söz konusu para birimlerine karşı ülkenin ihracatı ile ithalatını ciddi bir şekilde etkilemektedir.
დატოვე კომენტარი
